Biệt thự cổ đà lạt
Từng là “bảo tàng phong cách xây dựng Pháp” quánh sắc
Trước năm 1975, Đà Lạt bao gồm không bên dưới 1.500 biệt thự phong thái kiến trúc châu Âu (chủ yếu đuối là nước Pháp), được quy hoạch và xây dựng bởi phần đông những phong cách xây dựng sư (KTS) tài hoa như E.Hébrard, Pineau, Lagisquet…, trong số ấy KTS Paul Veysseyre thi công dinh III đến vua Bảo Đại, biệt thự nghỉ dưỡng nghỉ hè mang đến toàn quyền Jean Decoux (nay là dinh II) cùng rất nhiều công trình tôn giáo cùng 54 biệt thự.
Theo ts kiến trúc Emmanuel Cerise, thay mặt đại diện Vùng Ile-de-France trên Hà Nội, lốt ấn phong cách xây dựng Pháp rất đa dạng chủng loại ở TP Đà Lạt. Tín đồ Pháp sớm nhận ra không gian cảnh quan, thiên nhiên, khí hậu của Đà Lạt tương tự quê nhà mình yêu cầu đã chế tạo nhiều công trình kiến trúc để tái hiện một thành phố kiểu Pháp tại đây.
Mỗi dự án công trình là mẫu hình vượt trội của phong cách thiết kế Pháp cuối thế kỷ 19, thời điểm đầu thế kỷ 20; số đông không căn như thế nào bị trùng đính thêm về hiệ tượng bên ko kể và cách sắp xếp nội thất bên trong. Các biệt thự phần đông hòa hợp với cảnh quan liêu thiên nhiên, tạo nên sự cộng hưởng thân vẻ đẹp thiên nhiên (núi đồi, rừng thông, hoa cỏ) cùng vẻ đẹp kiến trúc. Vì tính nhiều mẫu mã trong kiểu dáng và lốt ấn xây đắp các vùng miền châu Âu buộc phải Đà Lạt được xem như một bảo tàng bản vẽ xây dựng Pháp nỗ lực kỷ trăng tròn tại Việt Nam.
Các biệt thự hạng sang đều thấp thoáng trong rừng thông, tất cả khuôn viên thoáng rộng thắm sắc đẹp hoa và tầm nhìn rộng rãi ra cảnh sắc xung quanh, như KTS tài danh Ngô Viết Thụ từng nhận xét: “Ở Đà Lạt, bên không thấy trọn, núi ko thấy trọn, cảnh luôn luôn ảo huyền…”.
Teo tóp dần
Theo giới nghiên cứu, sau năm 1975, ngay gần 1.000 người, đa số là công nhân viên nhà nước, được chuyển vào ở giữa những căn biệt thự nghỉ dưỡng hạng sang cổ; chính là chưa kể những người dân vô gia cư “nhảy dù” vào ở, quý phái tay. Mỗi nhà biệt thự thường bao gồm từ 7-30 hộ thuộc cư ngụ. Những hộ tha hồ sửa chữa, cơi nới; tùy nhân thể xây thêm công trình phụ hoặc xây tiệm để marketing trong khuôn viên khiến cho nhiều biệt thự nghỉ dưỡng hạng sang xuống cung cấp nghiêm trọng, có nguy cơ mất an toàn.
Các quần thể biệt thự nghỉ dưỡng hạng sang trên đường Hoàng Diệu, quang đãng Trung, Hùng Vương, hồ nước Mê Linh, hồ Vạn Kiếp… trước đó vốn là phần nhiều khu phong cách bậc nhất, nay trở cần nhếch nhác do có hàng nghìn hộ phòng phòng, cơi nới nhằm sinh sống. Rõ ràng nhất là những biệt thự hàng đầu và số 2 đường Đống Đa (khu vực cửa ngõ ngõ vào TP Đà Lạt) đã xuống cấp trầm trọng trông thiệt thảm hại. Cột, kèo, tường mộc tầng lầu đa số bị mục nát, kết cấu đỡ mái không hề đảm bảo.
Bạn đang xem: Biệt thự cổ đà lạt
 |
Biệt thự số 5 è cổ Hưng Đạo xuống cấp trầm trọng. Ảnh: Kim Anh |
Là di tích phong cách xây dựng cấp đất nước nhưng nhiều năm vừa qua trường cao đẳng Sư phạm Đà Lạt cũng trở nên nhiều hộ dân chiếm hữu và từ ý lịch sự nhượng, thiết lập bán những căn hộ trong khu vực tập thể. Từ thời điểm cách đây vài cây số, căn biệt thự nghỉ dưỡng cao cấp cổ ngơi nghỉ số 2 đường Hàn Thuyên có diện tích sử dụng 370m2, trưng bày trong khuôn viên rộng rộng 2.800m2, từng được đánh giá có quý giá về loài kiến trúc rất cần phải bảo tồn.
Thế nhưng bây chừ đã bị không ít người chiếm đất, đựng nhà, chỉ từ một lối bé dại dẫn lên biệt thự. Phía bên trong biệt thự trông khôn cùng nhếch nhác do những hộ vẫn “cải tạo” những căn phòng, bao chiếm hiên chạy dài để xây thêm các công trình phụ như công ty bếp, đơn vị vệ sinh, chống tắm.
Biệt thự số 7 con đường Lê Thánh Tôn cũng trong tình trạng tương tự. Ban đầu, cơ quan tính năng cho 5 hộ gia đình thuê để đáp ứng nhu cầu nhu mong về nơi ở. Đến năm 1993, đơn vị nước tất cả chủ trương dừng dịch vụ thuê mướn và yêu thương cầu các hộ dân tại phía trên trả nhà, di dời. Tuy nhiên, các hộ không dời đi hơn nữa phát sinh thêm 4 hộ nữa.
Chưa hết, có 9 hộ đã bao chiếm toàn bộ khuôn viên biệt thự nghỉ dưỡng và xây trái phép 9 căn nhà. Giờ đây, chỉ với một lối đi nhỏ để lấn sân vào biệt thự; bên trong đã bị chuyển đổi gần như tổng thể về kết cấu, hiên chạy dọc trở yêu cầu tối om, lan can gỗ ọp ẹp, tường tróc lở, đà gỗ bị mục những chỗ, mái ngói bị thay bởi tôn. Ông T.Đ.Đ luôn luôn miệng kể tôi bước cẩn trọng kẻo xẻ và chổ chính giữa sự rằng rất lo ngại sợ trằn nhà bất ngờ sụp xuống.
Hãi hùng nhất là vụ hỏa hoạn xảy ra trong khuôn viên nhà biệt thự số 13 trần Hưng Đạo khiến cho 5 người bị chết cháy. Biệt thự nghỉ dưỡng cao cấp này đã xuống cấp trầm trọng trầm trọng tuy nhiên vẫn có hàng trăm hộ sinh sống phía bên trong hoặc chỉ chiếm đất quanh biệt thự cao cấp để dựng lên một loạt căn nhà cấp 4.
Vào mon 3/2018, do xích míc cá nhân, một người bọn ông đã mang can vật liệu bằng nhựa đựng xăng và bình khò gas nhiều loại mini lấn sân vào nhà ông T. Tạo ra vụ nổ khiến cho 4 người trong mái ấm gia đình ông này và cả thủ phạm đông đảo chết cháy. Căn nhà của ông T. Xây cất tạm bợ, dựa lưng vào ta luy của biệt thự, chỉ tất cả duy nhất 1 cửa đi ra vào mà thủ phạm vẫn án ngữ nên toàn thể số tín đồ trong nhà thiết yếu chạy ra ngoài.
 |
Một trong số những khu biệt thự cá biệt được tôn tạo nguyên trạng ở Đà Lạt. Ảnh: Kim Anh |
Nhiều biệt thự nghỉ dưỡng cao cấp cổ hoang tàn, biến hóa dạng
Vào mon 3 năm ngoái, tại dự án công trình sửa chữa, trùng tu dãy đơn vị cổ trên đường Hùng Vương, TP Đà Lạt của trường Đại học phong cách xây dựng TPHCM đã xảy ra sự cố khiến cho 2 công nhân tử vong. Nguyên nhân, sàn đơn vị tầng trên bị sập đè chết fan đang thao tác ở tầng dưới. Được biết, nơi xẩy ra sự rứa trước đó là một tu viện cổ đã bị bỏ hoang nhiều năm.
Xem thêm: Du Lịch Krabi Có Gì Chơi - Kinh Nghiệm Du Lịch Krabi
Năm 2011, chỉ với 178 biệt thự thuộc về nhà nước; cho cuộc điều tra khảo sát năm 2017, rơi rụng thêm 16 biệt thự nữa, nhà yếu là do bị hư lỗi trầm trọng, thiết yếu cứu vãn…
Đáng lưu lại ý, nhiều biệt thự hạng sang đã được giao cho các doanh nghiệp sử dụng marketing từ lâu nhưng lại vẫn bị quăng quật hoang, xuống cấp từng giờ gây găng tay dư luận, chẳng hạn các biệt thự số 1 và 2 (đường Đống Đa), dãy biệt thự nghỉ dưỡng hạng sang số 1, 3, 5, 7 (đường Cô Giang)…
Dạo một vòng quanh các tuyến phố nội ô TP Đà Lạt như Hùng Vương, Hoàng Diệu, Hàn Thuyên, bố Tháng Tư…, không khó khăn để phát hiện những biệt thự đẳng cấp kiểu Pháp bị bỏ phí hàng chục năm khiến cho sàn mộc xập xệ, cửa sổ và mái ngói rơi đổ vỡ khi mưa to lớn gió lớn.
Trò chuyện với bọn chúng tôi, một fan dân sống cạnh bên hoang không khỏi trọng điểm tư: “Biệt thự cổ đẳng cấp và sang trọng mà để hoang tàn, thành khu vực phóng uế của tín đồ qua con đường và tụ điểm của các đối tượng người tiêu dùng nghiện hút, mại dâm, thiệt xót xa!”. Các quanh vùng ven thành phố như đèo Prenn, Vạn Thành, Xuân Thọ… cũng có không ít biệt thự bị vứt hoang. Một vài ngôi, căn bị đồn thổi là nhà ma khiến nhiều người dân địa phương cùng khách du ngoạn tìm cho tham quan, chụp ảnh; xì xụp quỳ lạy, khấn vái.
Là người tâm huyết với câu hỏi gìn giữ nét xin xắn truyền thống của TP Đà Lạt, PGS-TS Nguyễn Mộng Sinh mang đến rằng: những biệt thự cổ sinh hoạt Đà Lạt được coi như như tủ đồ kiến trúc tiêu biểu của các vùng miền nước Pháp; không chỉ đa dạng và phong phú về thể các loại mà còn phong phú về phong cách, thẩm mỹ và làm đẹp mà không city nào của việt nam có được, do đó để xẩy ra tình trạng hoang truất phế như bây chừ là hết sức lãng phí.
Bảo tồn, cải tiến thế nào?
Theo ông Lê quang Trung, chủ tịch Sở gây ra Lâm Đồng, mặc dù số biệt thự bị lỗi hao tương đối nhiều so cùng với trước đây; tuy nhiên, quỹ biệt thự nghỉ dưỡng hạng sang cổ sinh sống Đà Lạt vẫn còn khá lớn; trường hợp quản lý, khai thác kết quả sẽ đưa về nguồn thu đáng chú ý cho túi tiền địa phương. Thời hạn tới phải thực hiện đúng mức công tác duy tu, bảo trì, bảo dưỡng các biệt thự. Ubnd TP Đà Lạt mang lại hay sẽ bức tốc tổ chức kiểm tra, rà soát lại toàn bộ các dự án công trình đã giao mang đến doanh nghiệp.
Nếu vạc hiện các tổ chức, cá nhân không thực hiện hoặc để tình trạng xuống cấp ra mắt đối với các công trình đã tiếp quản thì địa phương đã thu hồi. Hiện nay nay, TP Đà Lạt đang gặp khó vào việc bố trí chung cư cho các trường hợp đang có đưa ra quyết định bồi thường xuyên để di dời khỏi biệt thự. Thời gian tới, thành phố sẽ cải cách và phát triển quỹ nhà căn hộ tái định cư, căn hộ cao cấp nhà ở xã hội giao hàng công tác giải tỏa, bồi thường giải phóng đền bù mặt bằng tại những biệt thự để sớm chuyển nhượng bàn giao cho công ty đầu tư.
KTS Khương Văn Mười, nguyên Phó chủ tịch Hội phong cách xây dựng sư Việt Nam, nguyên chủ tịch Hội kiến trúc sư TPHCM, phân chia sẻ: biệt thự cao cấp đẹp nhờ phong cảnh xung quanh, vì đó quá trình bảo tồn biệt thự nghỉ dưỡng hạng sang cổ, không chỉ không thay đổi hiện trạng công trình kiến trúc mà lại phải bảo đảm an toàn cho được không khí của cả khu vực biệt thự. Hãy trả lại mang lại Đà Lạt số đông mảng xanh đang mất.
Chuyên mục: Du lịch
